عالمان دین و دانشمندان اسلامی کتاب عبقات الانوار را شاهکار میرحامد حسین و کاری کارستان دانسته‌اند که در این جا تعدادی از این نظرگاه‌ها را بیان خواهیم کرد.
علامه امینی درباره عبقات چنین می‌نویسد:
اما کتاب او، عبقات، بوی خوش آن، از کران تا کران جهان وزید، و آوازه این کتاب، خاور و باختر را فرا گرفت. هر کس این کتاب را دید، دید که معجزه‌ای روشن و روشنگر است، که هیچ باطلی و نادرستی در آن راه نخواهد داشت. ما از این کتاب پر ارج و دانش فراوانی که در آن گرد آمده است استفاده بسیار بردیم. از این رو سپاس‌های پیاپی خویش را به پیشگاه او و پدر گرامیش تقدیم می‌داریم و از درگاه خدا برای آنان، پاداش‌های بزرگ و بسیاری می‌طلبیم. (1)
حضرت امام خمینی در کتاب کشف الاسرار می‌نویسد:
… کتاب عبقات الانوار سید بزرگوار حامد حسین هندی، که چهار جلد بزرگ در حدیث غدیر تصنیف کرده و چنین کتابی تاکنون نوشته نشده و عبقات الانوار در امامت از قراری که شنیده شده سی جلد است و آنچه ما دیدیم هفت و هشت جلد است و در ایران شاید تا پانزده جلد آن پیدا شود و اهل سنت در صدد جمع این کتاب و تضییع آن هستند و ما ملت شیعه در خواب هستیم تا آن وقت که یک چنین گنج پرقیمت و گوهر گران بهایی از دست برود و اکنون قریب دو سال است که به ملت شیعه راجع به تجدید طبع این کتاب پیشنهاد شده و به خونسردی تلقی شده است. با این وصف با خواست خدا جلد غدیر در تحت طبع است، لکن بر علمای شیعه بالخصوص و دیگر طبقات لازم است که این کتاب را، که بزرگترین حجت مذهب است، نگذارند از بین برود. (2)
محمدرضا حکیمی می‌نویسد:
به راستی کتاب عبقات، عظیم است. آن اقیانوس بیکران و آن دریای ژرف، این کتاب است. این چنین کتابی، در دیگر آفاق بشری و فرهنگ ملت ها نیز همانند ندارد. هر چه دانشمندان و عالمان بزرگ درباره آن گفته‌اند و هر چه سپس بگویند، حق آن است. این همه آگاهی و عمق، این همه معرفت و استقصا، این وسعت دامنه اطلاع، این خبرویت و تبحر… این قوام و ماده، این ها همه به راستی اعجاز است در عالم فکر و تالیف و در عرصه قدرتهای انسانی. کتاب عبقات، با مجلدات بسیارش، یکی از والاترین نمونه‌های کار خرد انسانی و پشتکار و مسؤولیت بشری است و یکی از ارجمندترین سندهای هدایت و ارشاد. (3)
ایشان همچنین می‌گوید:
کتاب عبقات الانوار شاهکار علمی شیعه است در رشته مناظرات و عقاید و فلسفه سیاسی، در سده سیزدهم اسلامی. (4)
دانشمند بزرگ مرحوم حاج میرزا ابوالفضل کلانتری تهرانی می‌نویسد:
… رجوع کن به کتاب عبقات الانوار، تصنیف سید جلیل محدث عالم عامل، نادرة الفلک… الامیر حامد حسین المعاصر الهندی… که عقیده من بنده چنان است که از ابتدای تاسیس علم کلام تا حال تالیف این مختصر، کتابی در مذهب شیعه از جهت اتفاق نقل و کثرت اطلاع بر کلمات اعدا و احاطه به روایات وارده از آن ها در باب فضایل تا آن جا که نوشته است مثل این کتاب مبارک تصنیف نشده است. (5)
منابع:
[1]. الغدیر، ج 1، ص 156 و 157، حکیمی، همان، ص 123.
[2]. امام خمینی قدس سره، کشف الاسرار، ص 141.
[3]. حکیمی، همان، ص 128.
[4]. همان، ص 130.
[5]. عبقات الانوار، حدیث ثقلین، چاپ اصفهان، ج 6، 1228، به نقل از کتاب شفاء الصدور، ذیل جمله «السلام علیک یابن فاطمة الزهرا (علیهما السلام)»، ص 99-100.
